Suy nghĩ về những lần "hụt bước" của các MC phát thanh, truyền hình

Trong nghề dẫn chương trình, giây phút tỏa sáng không phải là khoảnh khắc ngẫu nhiên. Đó là thành quả của một quá trình dài rèn luyện, đọc – nghe – quan sát, tích lũy tri thức, rèn kỹ năng, trau dồi bản lĩnh. Mỗi câu nói chuẩn xác, mỗi ánh mắt đúng lúc, mỗi phản ứng linh hoạt trên sóng đều là kết quả của hàng nghìn giờ lao động âm thầm – thứ vốn liếng vô hình mà giới nghề gọi là “lao động quá khứ”.

Thời gian gần đây, những sự cố MC mắc phải trong các chương trình lớn lại xuất hiện với tần suất đáng lo. Có những lỗi tưởng như nhỏ, nhưng tác động sâu: làm giảm chất lượng chương trình, làm sứt mẻ niềm tin khán giả, thậm chí khiến uy tín của cả một thương hiệu truyền thông bị đặt dấu hỏi. Nguyên nhân không chỉ dừng ở áp lực sân khấu – thứ mà người làm nghề nào cũng phải đối diện – mà còn nằm ở sự chủ quan, bỏ qua khâu rà soát kịch bản, thiếu đối chiếu thông tin. Nghiêm trọng hơn, nhiều sai lầm bắt nguồn từ nền tảng kiến thức hạn hẹp và việc không cập nhật thông tin kịp thời. Trong một xã hội biến đổi từng giờ, tri thức cũ kỹ là “lỗ hổng” có thể nhấn chìm một chương trình ngay trên sóng trực tiếp.

Ở phát thanh hay truyền hình, MC là “người lính gác” cuối cùng của thông tin. Họ không đơn thuần đọc chữ, mà kiểm soát tính chính xác, nhận diện những chi tiết sai lệch, điều chỉnh giọng điệu và cách truyền đạt để bảo toàn giá trị thông tin. Đó là vai trò đòi hỏi sự hội tụ của nhiều yếu tố: kiến thức nền sâu rộng, sự nhạy cảm chính trị – xã hội, kỹ năng xử lý tình huống, óc phân tích và đặc biệt là đạo đức nghề nghiệp. Một MC xem nhẹ vai trò này sẽ sớm trở thành “cỗ máy nói”, vận hành bằng thói quen, phó mặc nội dung cho người khác và dễ để lọt sai sót.

Bởi vậy, các nhà Đài luôn tuyển chọn MC theo tiêu chuẩn khắt khe: giọng đọc chuẩn, ngoại hình sáng, kiến thức nền vững, khả năng phản ứng nhanh trước tình huống bất ngờ. Nhưng trúng tuyển chỉ là khởi đầu. Con đường để trở thành MC đáng tin cậy là quá trình rèn luyện liên tục: học cách kiểm chứng thông tin, dự phòng kịch bản cho tình huống ngoài dự đoán, cập nhật tri thức hàng ngày, đồng thời giữ thái độ khiêm nhường với nghề. Trong môi trường mà mỗi giây lên sóng là một cam kết với công chúng, việc “học” và “làm mới” không bao giờ được phép dừng lại.

Với tư cách một người làm giáo dục, tôi hiểu rằng giá trị lớn nhất của truyền thông không nằm ở công nghệ hay hình thức, mà ở niềm tin. Và với tư cách một người làm báo, tôi càng tin rằng niềm tin ấy chỉ được giữ vững khi mỗi cá nhân trong nghề, đặc biệt là MC – người trực tiếp kết nối với công chúng – ý thức rõ sứ mệnh của mình. Khoảnh khắc tỏa sáng trên sóng không chỉ là giây phút khán giả tán thưởng, mà còn là minh chứng cho sự chuẩn bị kỹ lưỡng, kiến thức vững vàng và tinh thần nghề nghiệp trong sáng.  Trong nghề này, sự tỏa sáng của MC, là kết tinh của lao động quá khứ, của kinh nghiệm. Sẽ không có vinh quang nào đến từ sự hời hợt, và cũng không có khoảnh khắc tỏa sáng nào mà phía sau không là quá trình lao động nghiêm túc, bền bỉ.

Mỗi thông tin truyền tải không chỉ là dữ liệu khô cứng, mà còn hàm chứa trách nhiệm, sự thật và tầm nhìn của người cầm bút, cầm mic. Với người làm báo, thông tin vừa là công cụ lao động, vừa là thước đo giá trị nghề nghiệp; từng câu, từng hình ảnh phải chính xác, khách quan, phản ánh đúng hiện thực mà vẫn giữ được sự nhân văn. Trong thời đại truyền thông số, khi tin giả, tin sai và sự vội vã lan tràn, đạo đức nghề nghiệp càng trở thành tấm khiên để người làm báo biết chọn lọc, xác minh và truyền tải thông tin một cách trung thực. Đó không chỉ là kỹ năng tác nghiệp, mà là nền tảng nhân cách nghề nghiệp – điều mỗi sinh viên báo chí cần xây dựng ngay từ ghế nhà trường, để mai này, khi bước vào nghề, từng sản phẩm họ tạo ra đều xứng đáng với niềm tin và sự tôn trọng của công chúng.

Kim Ngọc Anh